WELKOM OP MIJN WEBLOG

Dit blog is in de loop der jaren veranderd. Ooit ging het vooral over de bibliotheek, nu gaat het meer over lezen en taal. (Wie denkt: de bibliotheek gaat toch óók over lezen en taal, ziet dat anders dan ik.) Ooit werd het elke dag bijgehouden, nu minder regelmatig. Wat hetzelfde gebleven is: opmerkingen zijn van harte welkom.

woensdag 29 oktober 2008

Wat ik las (intermezzo 2)

Louis-Ferdinand Céline:
Reis naar het einde van de nacht
Frank Noë:
Het gemaal
Ilja Leonard Pfeijffer:
Het grote baggerboek
Dimitri Verhulst:
De helaasheid der dingen
Charles Bukowski:
Postkantoor


(in volgorde van kennismaking)

Naast de boeken die ik gelezen heb maar weer zo goed als vergeten ben, zijn de bovenstaande overeind gebleven. Niet dat ik de inhoud nog precies weet, maar ik weet nog wél dat ze me meer dan gemiddeld geboeid hebben. Deze boeken hebben iets gemeen: het zijn onfatsoenlijke boeken. Ze gaan over vieze dingen en smerige praktijken, over drank en oorlog, moord en doodslag, modder, kou, honger, ziekte, eenzaamheid en nog zo het een en ander. Soms valt er om te lachen, maar dat vooral tegen wil en dank. Er vallen nogal wat vloeken en andere onvertogen woorden (hoewel in het ene meer dan in het andere). Naar romantiek zul je tevergeefs zoeken (of ik ben het vergeten). Ze hebben allemaal een stijl die me zeer boeide (behalve misschien Noë, dat weet ik niet meer).

Waarom houd ik toch zo van deze boeken? Mijn opvoeding kan het niet wezen: ik mocht thuis zelfs niet 'ik vind er geen moer aan' zeggen, want dat was niet netjes. Komt het omdat ik in de Rotterdamse haven heb gewerkt? Daar valt ook wel 's een wat minder fatsoenlijk woord tenslotte. Of is het juist een reactie op mijn keurige opvoeding? Tja, zoek dat maar eens uit.

Deze boeken hebben voor mij gemeen dat ze de waanzin van de wereld laten zien, d.w.z. wat ik de waanzin van de wereld vind dan natuurlijk, want daar kan een ander anders over denken. En dat doen ze in een stijl die daar precies bij past, wat natuurlijk eveneens slechts mijn mening is. Ik heb ooit eens de theorie bedacht dat een boek goed kan zijn ofwel door het verhaal ofwel door de stijl en dat een boek écht goed is als beide goed zijn én elkaar aanvullen. De genoemde boeken horen voor mij tot de laatste catagorie. (Alleen bij Het grote baggerboek beviel het verhaal me niet erg, maar dat is zó goed geschreven dat ik het toch tot de echt goede boeken reken.)

De afgelopen dagen las ik een boek dat in dit rijtje past: Godverdomse dagen op een godverdomse bol, ook van Dimitri Verhulst. Dat het evenmin een keurig boek is blijkt al wel uit de titel. Er zijn dan ook boekhandels die het op grond van die titel niet willen verkopen. Dat het ook een goed boek is realiseerde ik me pas op pagina 162, met nog 24 pagina's te gaan.

Ik ging het boek lezen omdat ik De helaasheid der dingen met veel genoegen gelezen heb en iets dergelijks verwachtte. Dat viel aanvankelijk nogal tegen. Dit boek is geen roman en speelt zich ook niet af in Reetveerdegem. Het toneel is de aarde en de hoofdpersoon is de mens, in het boek ''t' genoemd. Die 't kruipt aan het begin der tijden uit het water, is dan natuurlijk nog geen mens maar ontwikkelt zich daar langzaam maar zeker toe. Zijn drijfveren zijn honger en behoefte aan seks (dit laatste met voortplanting als gevolg). Als er op een bepaalde plaats teveel exemplaren van 't komen voor de hoeveelheid voedsel die er te verdelen is, wordt er met een deel van 't korte metten gemaakt door de rest.

Jaartallen worden niet genoemd, af en toe wel het aantal exemplaren van 't dat er inmiddels is. Verder kun je je in de geschiedenis oriënteren op de gebeurtenissen: het Romeinse rijk, de pest, de uitvinding van het buskruit, ontdekkingsreizen, industrialisatie, oorlogen, enz.

Aanvankelijk werd ik er niet zo door geboeid en las ik, omdat ik me nu eenmaal voorgenomen had dit boek te lezen, plichtmatig door. Dat het geen hoofdpersoon heeft en daarmee weinig mogelijkheid tot identificatie biedt, was daarvan de schuld, dacht ik. Maar uiteindelijk kreeg het me toch in zijn greep en ben ik blij dat ik het niet heb weggelegd. De stijl beviel me al meteen: krachtige taal, mooie opsommingen, hier en daar een goed getimed cliché. Maar wat uiteindelijk de doorslag gaf is de kijk die de schrijver heeft op het bestaan op aarde. En in dit geval is het ook nog 's iets lastiger om (als je dat zou willen) te denken 'ach, het is maar literatuur', dan bij een roman.

Het boek staat vol voorbeelden van de waanzin van het menselijk streven, waarvan ik er een zal overschrijven:

(...) en in één en dezelfde moeite vindt 't de driewielige rolstoel uit én een kanon dat vanaf 50 kilometer iemand de benen kan afschieten. Jawel, 50 kilometer. Iemand meer? Eenmaal? Andermaal? Anderhalve maal?

Tegen wie De helaasheid der dingen mooi vond en daarom dit boek ook wil lezen, zou ik willen zeggen: misschien valt het even tegen, maar probeer het vol te houden.

Tot zover dit intermezzo. Ik ga weer even verder met lezen. Sieblink heb ik inmiddels ook uit, Mortier en het slot van Grunberg wachten nog.
Opnieuw: tot later.

(Als er misschien iemand is die de vijf boeken die bovenaan dit stukje staan óók goed vond, dan wil ik mijn principes voor een keer wel overboord zetten en vrienden met hem/haar worden op LibraryThing.)

10 opmerkingen:

  1. Oei, dat moet nog even wachten met die vriendschap. Ik ken geen van je genoemde titels.

    Veel leesplezier verder!

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Dag Astrid,
    Voor zover ik je inmiddels een beetje heb leren kennen lijken het me ook niet direct boeken waar jij van zou houden, al kan ik me daar natuurlijk in vergissen.
    Gesteld dat je er eentje zou willen proberen, dan zou ik De helaasheid der dingen aanraden omdat dat in elk geval recent is en volgens mij het minst onfatsoenlijke boek van het rijtje, al kan ik me ook daar in vergissen.
    Dank voor de goede wens, ik lees verder (in Godenslaap van Erwin Mortier).
    Groet, schrvrdzs

    BeantwoordenVerwijderen
  3. 'het minst onfatsoenlijk'?
    Dat maakt me wel heel nieuwsgierig naar die andere boeken eigenlijk ;-)

    Ik heb me even teruggetrokken in m'n hele fatsoenlijke alfabet-detective-verslaving van Sue Grafton. (zie mijn leestafel)

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Ahhhh…. ik ken het grote baggerboek. Is al weer een tijdje geleden dat ik het gelezen heb en ik vond het af en toe wel ff doorbijten maar wat een creatief taalgebruik. Zijn dichtersgeest klinkt er voortdurend in door. Wist je trouwens dat in 2009 een roman van hem verschijnt over internetseks? Peachez wordt de titel en gaat over een man die verliefd wordt op een foto op een pornosite. Een thema dat volgens Pfeiffer in een oude romantische traditie staat, Romeinse dichters werden ook vaak verliefd op imaginaire muzen. Jezus is tenslotte ook een plaatje waar gelovigen op een gegeven moment van gaan houden.

    De helaasheid der dingen heb ik niet eens uitgelezen.
    Lezen behoort dit weekend voor mij dus tot de categorie...helaas ff niet.
    Groetn Wies

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Dag Astrid,
    Het mooiste taalgebruik vind je in Het grote baggerboek en dat is dan meteen 'met afstand het goorste boek in de Nederlandse letterkunde' zoals Pieter Steinz het in de NRC noemde (ik kan het niet meer terugvinden maar zo herinner ik het me). Zie verdere aanbeveling hierboven bij Wies!
    Het boek uit het rijtje dat het meeste indruk op me heeft gemaakt (ook dit met afstand) is Reis naar het einde van de nacht.
    Groet, schrvrdzs

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Dag Wies,
    Je bent de eerste die ik 'tegenkom' die ook Het grote baggerboek heeft gelezen! En dan hou je ook nog eens van het taalgebruik. Dat doet me veel plezier en maakt me nieuwsgierig naar leesadviezen van jouw kant. Dat je De helaasheid der dingen niet hebt uitgelezen doet daar wel weer een beetje afbreuk aan... Maar dat houdt het spannend.
    Leuk nieuws van die a.s. nieuwe Pfeijffer, ik wist het nog niet. Die internetseks doet me een beetje aan Heleen van Royen denken, maar dit boek zal ongetwijfeld beter worden. Ken je De eeuw van mijn dochter? Daarin valt ook zeer te genieten van de taal. Voor de liefhebbers uiteraard, maar dat jij dat bent staat voor mij wel vast na wat je schreef.
    Ik hoop dat je dit weekend in elk geval wél iets kunt doen dat je niet te veel naar lezen doet verlangen. Zelf ga ik naar het Lezersfeest van Bibliotheek Rotterdam.
    Groet, schrvrdzs

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Dag Schrvrdzs,
    Ik heb wel van De eeuw van mijn dochter gehoord, maar niet gelezen. Ik zou vorig jaar met een vriendin naar het toneelstuk gaan, maar dat ging onverwachts niet door. Ik ga het boek maar eens toevoegen aan mijn verlangleeslijstje.
    Veel tijd om te verlangen naar lezen heb ik niet de komende dagen, volleybalwedstrijd, opening expositie, en 2 concerten.
    En zondagavond ga ik Alice in organisatieland lezen. Naast die enorme berg strijkgoed, je moet je prioriteiten wel goed stellen ;-)
    Veel plezier bij het lezersfeest. Wat een geweldig feest moet dat zijn. Jij boft maar met zo´n bibliotheek in de buurt.
    Groetn Wies

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Da Wies,
    Dat laatste dacht ik nou net twee minuten geleden over jou, vanwege je stuk over de iftar-maaltijd!
    Wat jij in één weekend gaat doen, daar zou ik een maand voor nodig hebben.
    Groet van schrvrdzs

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Ach schrijver, dan ken je Wies nog niet.
    Dat is een bom van energie!

    Fijn weekend

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Dag Astrid,
    Ja, zo'n idee begon ik al te krijgen... Misschien kan ik haar haar geheim nog eens ontfutselen.
    Wederkerig een fijn weekend toegewenst en groet van schrvrdzs.

    BeantwoordenVerwijderen