WELKOM OP MIJN WEBLOG

Dit blog is in de loop der jaren veranderd. Ooit ging het vooral over de bibliotheek, nu gaat het meer over lezen en taal. (Wie denkt: de bibliotheek gaat toch óók over lezen en taal, ziet dat anders dan ik.) Ooit werd het elke dag bijgehouden, nu minder regelmatig. Wat hetzelfde gebleven is: opmerkingen zijn van harte welkom.

maandag 2 oktober 2017

De vaart der volkeren























In Rotterdam komt een bibliotheek op het station. Hier kun je het lezen: https://www.nrc.nl/…/reiziger-kan-straks-boek-lenen-op-cent… Op 1 november aanstaande wordt hij geopend. Menigeen staat bij voorbaat al te juichen, vooral bibliothecarissen die het hip en eigentijds vinden en een mooie manier om de bibliotheek onder de mensen te brengen. Ik word er alleen maar treurig en een beetje kwaad van, al ben ik nota bene Rotterdammer, lezer en treinreiziger. Maar ik moet denken aan het Oude Westen, op een steenworp afstand van het station, waar al meer dan vijf jaar geen bibliotheek meer is en waar ook geen nieuwe vestiging van Bibliotheek Rotterdam gepland is. Voor het Nieuwe Westen, ietsje verder, geldt hetzelfde. Een bibliotheek op het station is een aardigheidje, een stukje luxe voor de reiziger. Een bibliotheek in het Oude Westen is geen aardigheidje, maar een noodzaak. Bittere noodzaak kun je eigenlijk wel zeggen, als je bedenkt hoe de taalachterstand daar voor veel kinderen op de loer ligt omdat hun ouders onvoldoende Nederlands spreken. De scholen doen wat ze kunnen, maar er is meer nodig. De bibliotheek zou een belangrijke rol kunnen spelen, niet alleen door de juiste boeken aan te bieden. Boeken aanbieden kan eventueel ook op de scholen, met dBos, de Bibliotheek op school. Maar er kan veel meer gebeuren, en dat zou ook móeten gebeuren, om kinderen taalvaardiger te maken, liefde voor lezen en verhalen te laten ontwikkelen, te leren vertellen, te leren schrijven, te leren luisteren. Juist een bibliotheek in zo’n wijk zou met nieuw aanbod kunnen experimenteren, schrijvers kunnen uitnodigen, met scholen kunnen samenwerken, ouders het belang van voorlezen uitleggen, kinderen laten merken dat ze op taalgebied meer kunnen dan ze van zichzelf denken. Een kleurrijke plaats zijn, in verschillende opzichten, waar kinderen uit allerlei culturen elkaar tegenkomen en elkaar beter kunnen leren kennen. De buurt moet gemengder worden wat betreft inkomensklasse en opleiding, daar streeft de gemeente naar. Met als een van de doelen: meer sociale cohesie. Maar wat gebeurt er? De bewoners met een hoger inkomen doen hun kinderen buiten de wijk op school en zo komt er van die cohesie niet veel terecht. De bibliotheek zou een plaats kunnen zijn waar alle kinderen komen meedoen aan activiteiten en waar ouders elkaar ook kunnen ontmoeten. Maar helaas, de bibliotheek zit liever op het station. Ja, die stationsbibliotheek krijgt ook een wijkfunctie, zeggen ze. En er zal vast wel eens iemand uit het Oude Westen een boek komen lenen. Maar de kinderen hebben er niks aan.

Ik weet nog dat ik net zo’n stukje als dit ooit eens schreef, een jaar of acht geleden, toen in Noord- en Zuid-Holland de collecties voor activiteitenbegeleiders van zorginstellingen geschrapt werden, terwijl men tegelijk erg trots was op de nieuwe Schipholbibliotheek. Ook zo’n tegenstrijdigheid die me kwaad maakte. (Toen kon je nog denken dat ik het me misschien vooral aantrok omdat het me m’n baan kostte, maar nu gaat dat in elk geval niet op.) Wat zou het toch mooi zijn als de bibliotheek inzag dat hip zijn niet zo belangrijk is, maar dat het in de eerste plaats gaat om maatschappelijk nut. Volksverheffing heette dat vroeger nog onomwonden. De bibliotheek wordt betaald met belastinggeld, dus zou zoveel mogelijk maatschappelijke relevantie moeten hebben. Bestrijden van laaggeletterdheid, door veel bibliotheken tot speerpunt verklaard, is een mooi streven, maar voorkomen is beter. En dat doe je niet op het station, maar in de wijken waar dat het meest nodig is.


Schilderij: Compartment C, Car 293, Edward Hopper