WELKOM OP MIJN WEBLOG

Dit blog is in de loop der jaren veranderd. Ooit ging het vooral over de bibliotheek, nu gaat het meer over lezen en taal. (Wie denkt: de bibliotheek gaat toch óók over lezen en taal, ziet dat anders dan ik.) Ooit werd het elke dag bijgehouden, nu minder regelmatig. Wat hetzelfde gebleven is: opmerkingen zijn van harte welkom.

donderdag 30 maart 2017

AH-ervaring #8























Een paar maanden geleden ging ik statiegeldflessen inleveren. Het duurde even voor ik aan de beurt was. Tegelijk met mij stond een man te wachten met twee AH-tassen. Ik hield hem een beetje in de gaten want ik wist niet wie van ons eerst was en wilde niet voordringen. Vandaar misschien dat ik hem herkende toen we een paar weken later allebei op de tram stonden te wachten, bij de Blaak. Hij had weer twee AH-tassen bij zich. Ik keek in een ervan en zag plastic flessen. En begon toen te vermoeden dat de man zijn flessen her en der in de stad verzamelt. Een paar dagen geleden wist ik het zeker: ik zag hem opnieuw met zijn tassen bij de automaat, waar hij een gedeukte plastic fles in probeerde te stoppen die er steeds weer uitkwam. 

En dan vraag je je wel eens wat af, maar weten doe je niks.

(Het OV is voor mensen met AOW gratis in Rotterdam. De man leek me zeventig ofzo.)

maandag 20 maart 2017

Haarvaten

















Elke donderdagmiddag help ik drie meisjes uit groep zes een beetje met lezen. Die meisjes zitten op een basisschool in het Oude Westen van Rotterdam.  Met elk van hen oefen ik een half uur. Zij lezen hardop een paar lesjes uit het schoolleesboek, ik verbeter hen waar nodig en bespreek de moeilijke woorden. Soms hebben we het even over een feestje of een uitstapje of onlangs de verkiezingen. Tot slot lees ik tien minuten voor, momenteel uit Daantje de wereldkampioen van Roald Dahl. Het idee was aanvankelijk dat het oefenen per kind een kwartier zou duren. Daar heb ik eerst twintig minuten van gemaakt en vervolgens een half uur (uiteraard na toestemming van de leerkracht). Want ik wil graag ook een tijdje voorlezen. De stukjes uit het oefenboekje zijn zo saai dat je zou kunnen denken dat lezen iets is dat je nu eenmaal moet kunnen maar waar je weinig plezier aan kunt beleven. Naar het zwembad gaan, of naar de verjaardag van je neefje, of nieuwe kleren kopen, of naar een film op de tv kijken, dat zijn de leuke dingen in het leven van een meisje van tien. Lezen staat vaak niet in dat rijtje.  En vooral niet als je er niet zo goed in bent. Dan ga je liever dansen, als je daar toevallig wél goed in bent. Of buitenspelen. En dat is natuurlijk prima. Maar: lezen is wel belangrijk. Erg belangrijk zelfs. Om een opleiding te kunnen volgen die bij je past, om formulieren te begrijpen, om woorden te leren die je thuis nooit hoort. Om later je kinderen te kunnen voorlezen. En dan heb ik het nog niet eens over het leren kennen van werelden waar je anders niks van zou weten. Wat tot meer begrip voor andere mensen en andere manieren van leven zou kunnen leiden. En ook niet over het plezier dat lezen geeft, als je een boek gevonden hebt dat je mooi vindt. 

Boeken die ze mooi vinden, hoe komen zulke meisjes daaraan? Want ook de niet zo sterke lezers kunnen boeken opnoemen die ze leuk vinden: Het leven van een Loser, Geronimo Stilton, De waanzinnige boomhut. Die boeken zijn natuurlijk te koop. Maar dan moeten je ouders daar geld voor hebben. Die boeken zijn ook te leen bij de bibliotheek. Maar dan moet er wel een bibliotheek in de buurt zijn. En dat is nou net waarom ik dit stukje schrijf: in het Oude Westen van Rotterdam is geen bibliotheek. Al vijf  jaar niet meer. In het Nieuwe Westen ook niet trouwens. Tussen de bibliotheek van Delfshaven en de Centrale Bibliotheek in het centrum van Rotterdam, ligt een groot bibliotheekloos gebied. Vroeger waren er in dat deel van de stad twee vestigingen en kwam er ook nog een bibliobus langs. Toen kregen we het nieuwe beleid van Bibliotheek Rotterdam: van de eenentwintig  vestigingen zouden er zes overblijven. Het ene filiaal na het andere werd gesloten. Vervolgens kwam het nog nieuwere beleid van Bibliotheek Rotterdam: toch niet terug naar zes, maar er komen weer vestigingen bij. De bibliotheek wil weer ‘in de haarvaten van de wijken zitten,’ vertelde de directeur in een interview. Dat was mooi gezegd, maar voor zover ik het begrepen heb blijven de haarvaten van Rotterdam West voorlopig leeg op dit punt. Een bibliotheekvoorziening is daar niet gepland. En juist die meisjes (en jongens ook natuurlijk) in het Oude Westen, met vaak een migratieachtergrond en de daarmee samenhangende taalachterstand, die zouden er toch erg mee gebaat zijn als ze gemakkelijk naar de bibliotheek konden gaan.  Om daar Geronimo Stilton te lenen, en De waanzinnige boomhut.  Omdat ze die boeken zó leuk vinden dat ze al lezende misschien vergeten dat ze zwakke lezers zijn. En omdat ze na elk boek uit een van deze series (en die series hebben héél veel delen ;-) een iets minder zwakke lezer zullen zijn. 

Maar we hebben toch de Bibliotheek op School, boek1boek en BoekToer, zullen bibliothecarissen die dit lezen nu denken.  Daar kunnen de scholen in zo’n bibliotheekloze buurt toch gebruik van maken? Dat is waar. Maar wat is het grote verschil? Lid zijn van de bibliotheek is gratis voor kinderen en al die nieuwe diensten kosten de scholen geld. En misschien herinneren jullie je dat onlangs in het nieuws was dat leraren van de basisschool materiaal om met de kinderen te knutselen soms maar uit eigen portemonnee betalen? Dus geld is er blijkbaar niet altijd. En waarom heeft een wijk als Delfshaven, die wat bevolkingssamenstelling lijkt op het Oude Westen, wél een bibliotheek en het Oude Westen niet? Ja, dat ligt natuurlijk aan het geld dat Bibliotheek Rotterdam te besteden heeft en dat ze maar een keer kunnen uitgeven. Maar onrechtvaardig vind ik het wel. En onverstandig ook. Zó onrechtvaardig en zó onverstandig dat ik na drie jaar ineens weer de behoefte voelde een blogstukje over de bibliotheek te schrijven.