Blijf lachen

Plaatje gevonden bij het VPRO-radioarchief

Aan bovenstaand plaatje van 33 jaar geleden moest ik gisteren ineens weer denken. In mijn herinnering was het geel, maar ik kon alleen dit roze exemplaar vinden. Het is een plaatje van een sticker die je op je auto kon plakken als je ook vond dat de regering het autorijden te veel tegenwerkte. Dat plakken werd massaal gedaan. Het was 1975. Zelf had ik toen, wat niemand zal verbazen, een sticker met 'Fijn dat ik fiets'. Die was écht geel, dat weet ik zeker. Helaas kon ik daar geen plaatje meer van te vinden.

Dat ik weer aan die 'Blij dat ik rij'-campagne moest denken komt omdat ik de laatste tijd een paar keer iets gelezen heb over de computer als grote levende machine, waar wij als mensen in de toekomst de armen en de benen van gaan vormen. Ik zeg het maar even simpel omdat ik het niet geheel & al begrijp. Toen ik er de eerste paar keren (o.a. bij Jan) iets over las liet ik het maar even voor wat het was (iets vaag bedreigends in mijn geval), maar toen ZB Digitaal er gisteren weer over schreef begreep ik dat ik er misschien toch maar beter eens een beetje over kon nadenken. Erg veel schoot ik daar niet mee op omdat het hele idee van één wereldomspannend denkend computersysteem (of hoe ik het moet noemen) waar mensen een soort medewerkers van zijn, me nog niet zo erg duidelijk is.

Maar misschien is inmiddels wél duidelijk waarom ik aan bovenstaand plaatje moest denken. Door de tegenstanders van deze campagne werd gezegd: kijk, ze zijn helemaal vergroeid met hun auto, ze hebben niet eens armen & benen meer. (Uiteraard had de fietser van de tegen-sticker wél armen & benen.) Ik realiseer me dat de vergelijking met de computer niet echt opgaat, want in het geval van de blije rijder is er juist nog wél een denkend hoofd afgebeeld, maar het ging me vooral om de twee-eenheid van mens en machine en hoe blij je daar bij kunt kijken.

Het idee dat de computer meer en meer zal gaan uitmaken wat wij doen bevalt me niks. Want 'de' computer, dat zijn natuurlijk de bedrijven die er geld mee verdienen. En dat die er op uit zijn de wereld te verbeteren geloof ik nog steeds niet.

Al eerder schreef ik een stukje over wat ik als overeenkomst zie tussen de opkomst van de auto en die van de computer. De auto is een ding dat aanvankelijk alleen een mooie aanwinst leek en waarvan niemand voorzag hoe het op de duur stad, landschap en milieu zou verpesten. Als we eerder hadden nagedacht was het misschien zo ver niet gekomen. Over de computer hoor je ook vaak dat de invloed ervan onontkoombaar is en dat de ontwikkelingen niet meer te stoppen zijn. Misschien is dat zo, maar dan heb ik in elk geval gewaarschuwd. Misschien dat de Google-robot het leest.

Ik denk dat niet de computer maar de menselijke hebzucht de wereld regeert (hoorde ik dat gisteravond ook niet bij Pauw & Witteman?). Ja, dat klinkt nogal somber & negatief en het komt misschien mede door het lezen van Onze oom, wie zal het zeggen. Het komt misschien ook wel door de financiële crisis waar het de laatste maanden nogal veel over gaat. Er zijn al jaren prima computerprogramma's die uitrekenen hoeveel hypotheek verantwoord is bij een bepaald inkomen. En wat gebeurt er? Ik bedoel maar.