Wat ik las 3

Las ik maar elke dag een boek, dan had ik ook elke dag iets om over te bloggen...

De afgelopen dagen las ik Vingers van marsepein van Rascha Peper. Een prima boek voor in de trein omdat het weinig concentratie vergt, vandaar dat ik het vrij snel uithad. Peper schrijft prettig en onderhoudend en vertelt een aardig verhaal. Een goed boek heb je daar nog niet mee en dat vond ik het ook niet, maar als boek voor tussendoor kon het er zeker mee door.
Rascha Peper schrijft vaak over mensen die zich met iets bijzonders bezighouden, dingen waarvoor het woord hobby tekort schiet, het zijn eerder obsessies. In Rico's vleugels is het schelpen verzamelen, in Een Spaans hondje het bouwen van 'follies' en in dit boek het vervaardigen van anatomische preparaten. De auteur maakt zo te lezen altijd uitgebreid studie van haar onderwerpen en beschrijft ze met overtuiging.

Vingers van marsepein gaat over een meisje van 10, Bregtje, dat na de dood van haar ouders en zusje en broer, in huis genomen is door haar oom, de beroemde anatoom Frederik Ruysch. Het verhaal speelt in 1704. We krijgen een mooi beeld van de werkwijze van Ruysch, die preparaten maakt van foetussen en (delen van) mensen en dieren en die daar een soort kunstwerken van maakt door preparaten te combineren, een hand een gehaakt manchetje te geven, de stoppen van de flessen te versieren met schelpen, e.d. Hoogtepunt hierbij zijn de aankomst en het prepareren van een neushoorn. Een spion van een concurrent probeert via Bregtje aan de geheime recepten van haar oom te komen. Hij heeft haar wijsgemaakt dat haar broer nog leeft en dat hij ervoor kan zorgen dat ze hem zal ontmoeten. Als Bregtje van haar oom en tante hoort dat haar broer echt dood is neemt ze wraak op de spion door hem 'Geest van Zout' in zijn gezicht te gooien.

Het verhaal van Bregtje, waarin ook een aardig sfeerbeeld van die tijd wordt gegeven (Anna: je had toen pastinakenkramen), wordt afgewisseld door dat van Benjamin, een hedendaagse jongen van 10 die, net als Bregtje vroeger, op de Bloemgracht in Amsterdam woont. Zijn zusje is gestorven en zijn ouders zijn gescheiden. Hij woont bij zijn moeder en gaat in de herfstvakantie met zijn vader en diens vriendin naar St. Petersburg. In een museum daar ziet hij de preparaten die Frederik Ruysch ooit aan tsaar Peter de Grote heeft verkocht. Die maken veel indruk op hem. In de dierentuin doet hij iets doms & dappers: hij gaat de tas van een Russisch jongetje, die door pestkoppen in het neushoornverblijf is gegooid (Benjamin wordt zelf op school soms ook gepest), pakken door over de muur van het verblijf te klimmen. Hij wordt bijna door de neushoorn verpletterd, maar het loopt nog net goed af.

Nou, de verbanden lijken me inmiddels wel duidelijk, en er zijn er nog meer. Qua opbouw deed het boek me een beetje denken aan Wolkenatlas van David Mitchell, waarin ook verschillende verhalen uit verschillende tijden door elkaar heen verteld worden die hier en daar raakvlakken hebben. Met het verschil dat ik het boek van Mitchell erg goed vond en dat van Peper onderhoudend en meer niet.

Heel af en toe lees ik een 'literair' boek waarvan ik denk: dat zou ook iets voor onze mensen zijn. Met 'onze mensen' bedoel ik die hoogbejaarden (voor wie ik collecties maak) die het liefst familie/streekromans lezen. Vingers van marsepein zou (na een paar kleine aanpassingen, b.v. boven de hoofdstukken de jaartallen zetten) door elke liefhebber van dit genre gelezen kunnen worden maar is qua stijl enorm veel beter dan de boeken van de bekende streekromanciers. Misschien zou Rascha Peper voor de gelegenheid een dubbele achternaam (zoals die van Oosterbroek-Dutschun en Thijssing-Boer) kunnen kiezen?