WELKOM OP MIJN WEBLOG

Dit blog is in de loop der jaren veranderd. Ooit ging het vooral over de bibliotheek, nu gaat het meer over lezen en taal. (Wie denkt: de bibliotheek gaat toch óók over lezen en taal, ziet dat anders dan ik.) Ooit werd het elke dag bijgehouden, nu minder regelmatig. Wat hetzelfde gebleven is: opmerkingen zijn van harte welkom.

woensdag 26 november 2008

Lui lezen

Marcel Proust in 1900, Bron: Wikimedia

In de discussie over 'leestraining' die zich even op dit blog afspeelde, gebruikte Tenaanval de term 'luie lezers'. Ik vind dat een mooie term, niet alleen vanwege de alliteratie, maar ook omdat hij iets duidelijk maakt. Ik realiseerde me toen ik hem las: ja, dat ben ik, een luie lezer. Een luie lezer kan best iemand zijn die veel leest, maar het is iemand die kiest voor de gemakkelijkste weg. En dat doe ik. Aan een boek dat me te moeilijk lijkt begin ik meestal niet eens en als ik wél begonnen ben en ik begrijp een boek niet, dan leg ik het al snel weg. Boeken waarvan ik na een tijdje denk dat ze eigenlijk de moeite niet waard zijn maar die wel 'lekker lezen', lees ik meestal wél uit. Boeken van schrijvers waar ik nog nooit van gehoord heb pak ik veel minder snel dan boeken van 'vertrouwde' auteurs. Kortom, een luie lezer ten voeten uit.

Een paar keer ben ik geen luie lezer geweest en toen ik daar de afgelopen dagen eens over nadacht ontdekte ik dat ik daar voor beloond ben. Het boek van Pierre Bergounioux vond ik moeilijk maar ik heb het toch uitgelezen en kijk eens hoe het mij van pas is gekomen. En dan Proust. Niet echt een schrijver voor luie lezers, maar ik heb Op zoek naar de verloren tijd helemaal gelezen. Dat deed ik een jaar of vijf geleden. Ik had altijd vaag de gedachte eens Proust te gaan lezen omdat iemand hem nogal overtuigend aan mij had aangeraden, maar het was er nooit van gekomen. Diezelfde iemand bleek later Proust niet eens zelf gelezen te hebben, maar er wel aan te beginnen. Ik dacht: dan begin ik nu ook, dan kunnen we nog eens van gedachten wisselen. De andere lezer stopte er weer mee, maar ik zette door. Ik ben verschillende keren opnieuw begonnen maar het is me uiteindelijk toch gelukt alle delen te lezen. Ik denk dat ik er ongeveer anderhalf jaar over gedaan heb, met tussendoor af en toe een ander boek. (Een tempo dat ik nu zeker niet meer zou halen.) Als iemand me zou vragen waar de boeken over gaan dan zou ik er nauwelijks meer iets over kunnen vertellen en als ik ze weer opnieuw zou gaan lezen zou 95% me als nieuw voorkomen. Een zinloze actie al met al? Ja, misschien, maar hij is wél beloond.

Dit was de beloning. Toen ik Proust net uit had werd er in Rotterdam door het RO Theater een serie van vier Proust-toneelstukken gespeeld en daar ben ik naartoe geweest. Ik zou dat hoogstwaarschijnlijk niet gedaan hebben als ik niet net Proust had gelezen en áls ik het al gedaan had zou ik er weinig of niets van begrepen hebben. Maar nu heb ik genoten. Het was erg lang geleden dat ik naar een toneelstuk geweest was en of er inmiddels op toneelgebied zo veel veranderd was óf dat deze stukken toch nogal experimenteel waren, kon ik daarom niet beoordelen, maar ik vond ze in elk geval heel bijzonder en heel mooi. Het leuke was dat ze ondanks de bijzondere vorm (met filmbeelden, een jongenskoor, muziek, bijzondere decors en kleding) heel letterlijk de teksten van Proust volgden. Die zaten toen nog net in m'n hoofd, dus dat was een aangenaam herkennen.

In deze twee voorbeelden gaat het om 'externe' beloningen. Het belangrijkst is natuurlijk de 'interne' beloning, waarmee ik bedoel dat het boek zelf je uiteindelijk beloont voor je doorzettingsvermogen. Bij Proust was die vorm van beloning er ook wel, maar de voorstellingen deden me toch pas echt denken 'wat een geluk dat ik Proust gelezen heb'.

Toen ik aan dit stukje begon had ik geloof ik nog vaag het idee dat ik er iets mee duidelijk kon maken, maar dat idee ben ik inmiddels kwijt. Blijft over de anekdotische waarde, zo die er is. En natuurlijk hoop ik stiekem een beetje dat iemand misschien denkt: zo, zo Proust gelezen, dat doe ik je niet na. Maar geloof me: er is geen kunst aan, gewoon doorlezen tot het uit is. Proust begríjpen, dát is iets anders en voor de boeken die daar over geschreven zijn ben ik toch echt te lui.

15 opmerkingen:

  1. Inzet loont, toch?!
    Ik heb Proust alleen 'gezien'. Twee mensen liepen halverwege de film weg. Luie kijkers, dus. Er schijnt ook een prachtige strip van te zijn. Misschien moest ik dat als tussenoplossing maar eens proberen ;-)

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Dag Astrid,
    Dat herinnert me eraan dat ik die film ook gezien heb, lang voor ik Proust ging lezen! Bij ons was het nog erger, bijna iedereen liep weg (tientallen mensen). Ik niet, maar ik begreep er weinig van.
    Groet, schrvrdzs
    p.s. Dat inzet loont kan ik in zijn algemeenheid niet beamen. Soms wel, soms niet denk ik.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Ha Henk,
    Welkom in Luiletterland! Met lui lezen is volgens mij helemaal niks mis, maar ik ben er wel van overtuigd dat er literair gezien meer te beleven valt als je níet lui leest. Maar het hoort voor mij tot de categorie 'eigenlijk zou ik' (vaker moeten strijken, gevarieerder moeten koken, op tijd aan dingen moeten beginnen, vroeger naar bed moeten gaan enz. enz.).
    Groet, schrvrdzs
    'miciers'

    BeantwoordenVerwijderen
  4. hee schrijverdezes wat nou?
    een pauze en niet eens een mogelijkheid opp je post te reageren?
    ;(

    BeantwoordenVerwijderen
  5. dus ik ben niet de enige die geen reactieveldje kon vinden. Heb de hele blog afgestruind, gezocht tussen de regels en lettertjes, achter de plaatjes gekeken, stukje meegevaren op het bootje want wie weet was het veldje aan (lager) wal geraakt... en toen pas tot bezinning gekomen... op de eerdere post kan gelukig nog wel een reactie gezet worden. Jammer dat je een pauze inlast. Ik reageer niet altijd (ook een vorm van luiheid??), maar ik lees je trouw.
    Ik sluit mij aan bij Henk, geniet van de pauze, kun je in ieder geval weer lezen. Of doet je dat ook iets teveel aan het Instituut denken??
    Groetn Wies

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Dag schrijver,
    Blijf niet te lang weg!

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Vervelend voor je. Ik hoop dat je er snel uitkomt.
    Sophie dacht dat het een foto van haar was. Heb ik maar zo gelaten want ze was stinkend jaloers op de JM en het kaastaartfeestje.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Ha Schrijver,
    Aan de pauzepoezen waren we al een beetje gewend, maar niet aan Proust!
    Groet, Anna
    'deheutio'

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Ha Schrijver,
    Een pauzepoes en een muis!
    Groet, Anna
    p.s. Proust werkt aanstekend!
    'subphyph'

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Ha Anna,
    Een pauzemuis denk je?
    Wat steekt Proust aan?
    Groet, pzrdrdzs
    'arkinkil'
    p.s. Rct 17 p j gn blg gzn?

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Ha Schrijver,
    Een pauzemuis met maar één oogje!
    Genoeg van Proust, ik verhuis naar boven, het kan weer zag ik net!
    Groet, Anna
    'aphtiomf'
    p.s. Jwl, rg crtf.

    BeantwoordenVerwijderen
  12. Ha Pzrdrdzs,
    Het kan dus nie(s)t!
    Groet, Anna
    'unsabous'

    BeantwoordenVerwijderen
  13. Ha Anna,
    Ben je verkouden? Vraag de truidragende j.m. of je de kabeltrui aan mag als je je rondje door dtvdb gaat lopen. Of misschien nog beter: loop het niet.
    Groet, pzrdrdzs

    BeantwoordenVerwijderen
  14. Ha Schrijver,
    Ja, ik heb de rode trui aan en een sjaal om en ook nog een muts op. M'n snuit loopt, de rest ligt onder de dekens in het loungebed. Ik lijk die muis uit een heel oude 'posting' wel!
    Ondertussen lopen de j.m. een rondje ddtvdb, houd jij de pauzepoezen binnen?
    Groet, Anna
    'pingle'

    BeantwoordenVerwijderen
  15. Ha schrijver,

    Terug naar de topic: ben vereerd dat twee woorden die ik zomaar naast elkaar zette opeens een uitdrukking zijn geworden waar ook nog eens een post aan gewijd wordt.
    Iemand die Proust gelezen heeft (helemaal!!) zou ik overigens bepaald geen luie lezer willen noemen.

    BeantwoordenVerwijderen