WELKOM OP MIJN WEBLOG

Dit blog is in de loop der jaren veranderd. Ooit ging het vooral over de bibliotheek, nu gaat het meer over lezen en taal. (Wie denkt: de bibliotheek gaat toch óók over lezen en taal, ziet dat anders dan ik.) Ooit werd het elke dag bijgehouden, nu minder regelmatig. Wat hetzelfde gebleven is: opmerkingen zijn van harte welkom.

donderdag 11 oktober 2012

Wat ik las 60

Na zes boeken van Paul Auster gelezen te hebben denk ik dat ik misschien een beetje begin te ontdekken wat de 'rode draad' erin is. Hij blijft voor mij een moeilijk te doorgronden schrijver, niet omdat zijn boeken moeilijk lezen, maar omdat ik me afvraag: wat wil hij me duidelijk maken? Waarbij ik er rekening mee houd dat hij me niets wil duidelijk maken, maar dat hij 'gewoon' een verhaal vertelt. Dat verhaal is altijd een goed verhaal en het wordt goed opgeschreven. Auster lezen is zeker geen straf. Ik heb dan ook nog geen spijt van mijn plan om alles wat van hem in het Nederlands vertaald is te gaan lezen. Mijn waardering is tamelijk constant, al vond ik Maanpaleis tot nu toe het beste van de zes.

Over Leviathan heb ik lang gedaan, er kwamen gebeurtenissen en andere boeken tussendoor. Aan het eind wist ik daarom niet goed meer wat ik aan het begin gelezen had. Maar misschien was dat als ik achter elkaar doorgelezen had ook wel zo geweest, een echt Auster-boek zit nu eenmaal niet simpel in elkaar en er gebeurt veel in. Het boek gaat over twee vrienden, beiden schrijver. Ze ontmoeten elkaar voor het eerst in een café waar zij allebei zouden voorlezen. Dat de voorleesmiddag niet doorgaat vanwege de storm wisten zij niet. Zij zijn de enigen die gekomen zijn en ze drinken en praten de hele middag met elkaar. Ze worden vrienden, verliezen elkaar soms een tijd uit het oog maar blijven altijd belangrijk in elkaars leven. Zoals dat bij Auster vaak het geval is, is er een verhaal-in-het-verhaal. De ene schrijver, Peter Aaron, vertelt het verhaal van de andere, Benjamin Sachs. Hij begint hieraan als hij gehoord heeft dat ergens aan de kant van de weg een man gedood is door een bom die hij aan het monteren was. Hij beseft dat het zijn vriend Benjamin moet zijn, die hij al een tijd niet gezien heeft.

Wat Aaron opschrijft heeft Sachs hem verteld en hij vult het aan met wat hij zelf met hem heeft meegemaakt. Sachs heeft een man doodgeslagen met een honkbalknuppel, omdat die man de jongen met wie Sachs meeliftte doodschoot toen ze hem tegenkwamen op een bosweg. Sachs vindt een tas vol geld in de auto van de schutter, en een paspoort. Hij vertelt wat er gebeurd is aan een vriendin en laat haar het paspoort zien. Zij blijkt de man te kennen, het is de ex-man van een goede vriendin van haar. Die vriendin had ze, nadat ze haar uit het oog had verloren, een aantal jaren eerder weer teruggevonden doordat ze een opschrijfboekje op straat vond waar haar naam in stond. Zij werd peetmoeder van hun dochtertje, maar later raakten ze elkaar weer kwijt.

Sachs gaat naar de ex-vrouw van de man die hij heeft doodgeslagen, want hij wil haar het geld geven. Hij woont een tijdje met haar en haar dochtertje samen maar vertrekt dan weer. Hij begint bomaanslagen te plegen op kopieën van het Vrijheidsbeeld, die in veel steden staan. Hij komt tenslotte om bij het monteren van een van zijn bommen.

De titel Leviathan is de titel van een boek dat Sachs aan het schrijven was en waarvan hij Aaron het stuk dat hij af had, had laten lezen. Aaron was er erg van onder de indruk en als eerbetoon gebruikt hij de titel voor zijn eigen boek over Sachs.

Dit is een zeer onvolledige samenvatting, want er gebeurt nog veel meer in het boek. Maar wat al wel duidelijk is, is de rol van het toeval. Het toevallig op straat gevonden opschrijfboekje, de man met wie Sachs toevallig meelift, de man die toevallig op een bosweg staat waar zij langskomen, en dat die man dan net de ex-man van de vriendin uit het opschrijfboekje blijkt te zijn. Deze grote rol van het toeval is typisch voor Auster en sinds ik hem lees vraag ik me af: waarom doet de schrijver dit?

Twee dingen hebben er denk ik mee te maken. Auster schrijft soms iets als 'de werkelijkheid is altijd verrassender dan wat je kunt bedenken'. En ook 'alles hangt op de een of andere manier met alles samen'. Ik heb het gevoel dat dat misschien de kern is van alles wat hij schrijft. Maar zeker weten doe ik het beslist niet. En áls het zo is, wil hij er dan iets mee zeggen of constateert hij het alleen maar?

Inmiddels ben ik op de helft van een volgende Auster: Het spinsel van de eenzaamheid. Daarin wordt wat ik daarnet opschreef over toeval en samenhang in elk geval nog niet meteen onderuitgehaald.

Wordt (vermoedelijk) vervolgd.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten