Over het maken van collecties (antwoord op een vraag van '23 dingen')

Foto: Theek 5

Op het blog van Informatiegebruiker zei '23 dingen' niet precies te weten wat 'collecties' bij ProBiblio zijn. Ik beloofde daar wat uitleg over te geven en zal dat nu proberen. Dit onder voorbehoud, want ik weet wel het e.e.a. van de collecties die ik zelf maak (nl. wisselcollecties voor instellingen), maar van de andere soorten veel minder. Misschien kan een andere collectiemaker later aanvulling geven. In de lijst van producten en diensten op de website van ProBiblio kun je (uiteraard) ook informatie over collecties vinden, maar je moet er wel een beetje voor speuren.

Mijn losse-pols-definitie is: Een collectie is een hoeveelheid materialen, geleverd door ProBiblio, op verzoek van een bibliotheek en bedoeld voor een eindgebruiker. Die eindgebruiker kan de bibliotheek zelf zijn, maar ook een school of instelling. We kennen themacollecties en wisselcollecties. Themacollecties zijn er voor scholen en voor activiteitenbegeleiders in instellingen. Wisselcollecties zijn er voor bibliotheken, voor scholen en voor instellingen.

Themacollecties voor scholen bestaan vrnl. uit boeken, aangevuld met b.v. dvd's, een poster en een knuffelbeest. (Niet boos worden, dames van Jeugd- en Jongeren, als ik het te simpel voorstel!). De grootte is wisselend, afhankelijk van het aantal leerlingen waarvoor de collectie bestemd is. Themacollecties voor activiteitenbegeleiders bestaan uit platenboeken, spelmateriaal, cd's, dvd's, video's, een map met foto's, alles voor zover door de klant gewenst, in totaal 20 materialen.

Er zijn favoriete thema's zoals de seizoenen, 'milieu' (bij de scholen) en 'vroeger' (bij de instellingen), maar in principe is alles mogelijk. Elke collectie wordt op maat samengesteld, rekening houdend met o.a. het niveau van de uiteindelijke gebruikers: bij scholen de groep, bij ouderen de mate van geestelijke & lichamelijke gezondheid. Bij de collecties voor instellingen is veel gericht op de zgn. 'reminiscentie'.

Wisselcollecties voor bibliotheken bestaan uit groteletterboeken en/of buitenlandse boeken en/of jeugdboeken. Ze zijn bedoeld als aanvulling op de eigen collectie van een OB en worden regelmatig gewisseld, zoals de naam al doet vermoeden. Wisselcollecties voor scholen zijn bedoeld als aanvulling op de schoolbibliotheek. De aantallen variëren.

Tot zover was het een beetje glad ijs, want dit maak ik allemaal niet. Wat ik wel maak, ofwel samenstel, zijn wisselcollecties voor instellingen. Dit zijn vrnl. 'zorginstellingen', dus verpleeghuizen, bejaardenhuizen en verzorgingshuizen, ook enkele ziekenhuizen en een revalidatiecentrum; daarnaast een enkel wijksteunpunt en een paar gevangenissen. De boeken zijn bedoeld als bewonersbibliotheek binnen de instelling of als aanvulling hierop (men heeft vaak ook eigen bezit). Meestal (maar dus niet altijd) zijn de boeken in deze collecties bedoeld voor zeer oude mensen. Dit heeft als gevolg dat er veel groteletterboeken (GLB) geleverd worden. Het heeft ook consequenties voor de genres die men leest: veel familie-/streekromans. Maar naast familie-/streekromans leveren we ook alle andere genres in GLB (detectives, thrillers, literatuur enz.) én boeken in gewone druk en desgewenst platenboeken en cd's. De verschillen tussen de instellingen zijn groot: van streng christelijk tot socialistisch, uit kleine dorpjes en grote steden, van instellingen waar men het liefst alleen boerenboeken wil lezen tot instellingen waar men bij voorkeur de nieuwste literatuur ontvangt. Met al deze wensen wordt zo goed mogelijk rekening gehouden, waarbij wij uiteraard in toom gehouden worden door ons budget. Daarnaast houden wij rekening met het zogeheten 'leenverleden' van de instelling, d.w.z. dat men een eenmaal geleend boek in principe pas na 4 jaar weer in de collectie kan aantreffen. De collecties variëren ook sterk in grootte: van 50 banden tot 600 banden. Per jaar worden zo'n 128.000 banden uitgezocht, in ongeveer 700 collecties.

Het maken van een collectie is dus het uitzoeken van een hoeveelheid materialen uit de collecties van ProBiblio. Wat zich in díe collecties bevindt wordt bepaald door anderen, nl. de afdeling Collectieadvies.

Tot zover een kleine indruk van het maken van collecties. Vragen zijn welkom. En voor wie zich afvraagt wat men toch in de gevangenis leest: thrillers en detectives en een beetje romantiek.

Hoe de tot nu toe geleerde '2.0'-mogelijkheden bruikbaar kunnen zijn bij het maken van collecties is een vraag waar ik bij Ding 9 nog op in zal moeten gaan. Maar voor vandaag vind ik het wel genoeg...