Op twitter las ik dat in de PZC de kop 'Herinnert u zich deze nog?' boven een foto van het oude Veronicaschip staat. En dat dat een goede kop is. En ik dacht: ja! Meteen toen ik het las, ik zag de foto er niet eens bij, hoorde ik in gedachten 'herinnert u zich deze nog nog nog', met zo'n echootje erin. En inmiddels zijn in mijn hoofd al verschillende termen en namen omhooggekomen: goud van out (waarvan ik pas nú, na vijfenveertig jaar, ineens besef dat het natuurlijk niet oud maar out moet zijn, van Rob Out), Joost den Draaijer met zijn 'temidden van de beslommeringen des levens', Chiel Montagne, Candlelight van Jan van Veen, 'binnengekomen op', 'met stipnotering', 'the number one one one', 'luister mee naar éénnegentwee'. En vul het zelf maar verder aan, als je oud genoeg bent om het te hebben meegemaakt.
En ik zie mezelf weer zitten op mijn kamertje, op zaterdagmiddag, na 's morgens nog vier uur naar school te zijn geweest. Huiswerk maken met de top-40 aan. Leren lukte me er niet goed bij, maar 'maakwerk' (zoals vertalen), dat ging wel. En bovendien: wat was belangrijker, huiswerk of de top-40?
Op mijn voormalige werk leenden we veel zogeheten reminiscentie-materiaal uit, bedoeld voor ouderen in zorginstellingen. Boeken met foto's van oud keukengerei of reclames van vroeger, cd's met oude liedjes, een puzzel van Ot en Sien, zulke dingen. Bedoeld om (zeer) oude mensen wat nostalgisch plezier te bezorgen. En voor dementerenden zelfs van groot therapeutisch belang, omdat het hen soms zó kon raken dat ineens een gesprek mogelijk werd.
Ik kan er nog steeds kwaad om worden dat die collecties zijn wegbezuinigd. Al zal ik het zo wel niet mogen formuleren en het over ombuigen, prioriteiten en speerpunten moeten hebben. In een inmiddels alweer ver verleden schreef ik er een stukje over. Ik sta er nog helemaal achter, al zou ik het nu waarschijnlijk wat minder voorzichtig formuleren.
Van Veronica naar zorginstellingen? 'Ogenschijnlijk heeft het ene / niets te maken met het ander.' Om met Jules Deelder te spreken.
Foto hier gevonden.
Je mag alles zeggen, je hoeft nu geen rekening meer te houden met een werkgever en diens beleid. Of met een bedrijfsimago en met wat de klanten er van zullen denken.
BeantwoordenVerwijderenJe mag nu zeggen dat het kortzichtig en dom was en van weinig visie getuigde. Dat vind ik in elk geval.
Ha Tenaanval,
VerwijderenBij nader inzien denk ik dat ik het nu misschien net zo op zou schrijven. Ik heb er toen, weet ik nog, lang over nagedacht om het 'optimaal' te formuleren. Het enige verschil is dat ik destijds nog een beetje hoopte dat het heel misschien effect zou kunnen hebben. Die hoop heb ik nu niet meer, dus hoeft het ook niet meer zo overdacht opgeschreven te worden.
Maar ik schrijf het natuurlijk gewoon helemaal niet meer op.
Wat betreft kortzichtig enzo, dat heeft volgens mij alles te maken met wat de bibliotheek voor de samenleving wil betekenen. En daar passen dementerenden geloof ik niet zo bij. Het nieuwe kabinet hebben ze daarin mee, want die willen de dagopvang verminderen.
Groet, schrvrdzs
Dag schrijver,
BeantwoordenVerwijderenAls vrijwilligster werk ik sinds een jaar met dementerende mensen. Ik schrijf werken omdat ik geen ander woord weet, maar kennissen zeg ik: ik ben van Ophef en Vertier. Dat is wat ik probeer, door hun versteende grijze brei(n) heen te komen en de smeulende restanten van het gezonde weke delen-weefsel aan te blazen. Er is al veel over geschreven door mensen die er meer verstand van hebben, maar wel durf ik te beweren dat "we" jouw collecties missen. De bladen van de historische kring, mijn oude non-fiction boeken, liedjes van vroeger, mijn jeugdboeken, drie woorden Indisch en vijf woorden Italiaans, het zorgt ervoor dat er (althans even) weer wat beleeft wordt door hen. Deze week zocht ik een van de mensen uit mijn groep op in het ziekenhuis met weinig hoop op herkenning en wat zei ze toen ik binnenstapte? Oohhh!Jij bent het, van overgeven en plezier! En met een stralende lach begon ze een psalm te zingen alsof het een wandelliedje was.
Geld voor een nieuw sjoelspel is er niet, geld voor...ach, laat ik ophouden.
In plaats daarvan een grapje dat je vast wel zult waarderen. Wachtend bij een bedrijf hoorde ik de eigenaar aan de telefoon de straatnaam min of meer spellen. Die naam is xxxx-nering. Hij zei :... en nering als in de nering naar de tering zetten. Toen hij klaar was vroeg ik hem of hem dat zelf ook een beetje lukte, de nering naar de tering zetten (hij is licht obees). Eerst begreep hij het niet, maar na enig nadenken vroeg hij zich af of hij deze fout altijd maakte of nu voor het eerst. En ja, het lukte hem nog ook, een kunstje dat menigeen zou willen leren.
Overigens is er nog wel een kunstje dat ik graag zou beheersen: het studeren terwijl de radio aanstaat. Vroeger deed ik dat probleemloos. Mijn ouders geloofden het niet als ik het zei, maar zolang mijn cijfers de bewering niet al te zeer tegenspraken lieten ze me mijn gang gaan. Gouden tijden. Bobby Vee, Bobby Vinton, Cliff, Helen Shapiro, namen die zo diep in mijn groeven gegroefd zijn dat ik ze later vast hardop kan galmen als iemand z'n oude platencollectie of MP 4,5,6 draait in de geriatrische inrichting. Al dan niet uit de bieb.
Sorry, een onbehoorlijk lange reactie, maar even was het alsof ik zo met je zat te kletsen, het effect van je foto wellicht of mijn gewone breedsprakigheid.
BeantwoordenVerwijderenHa AvA,
VerwijderenNiks onbehoorlijks aan hoor, juist leuk, zo'n lange reactie, dankjewel!
Goed van je, dat je met dementerenden 'werkt'. Een mooie benaming, 'Ophef en Vertier'. Er is in de bibliotheek, als je goed zoekt, vast nog wel het een en ander te vinden voor deze groep, maar daar moet je wel tijd voor hebben en activiteitenbegeleiders hebben die vaak niet. Daarom waren die collecties zo handig. Ik maakte ze overigens niet hoor, dat deden collega's. (Ik was van de 'leesboeken'.) Ken je de boeken van Botermans, zoals De jaren '50? Die heeft de bibliotheek hoogstwaarschijnlijk wel en anders kunnen ze ze voor je aanvragen.
Wat betreft het zingen van psalmen, Maarten 't Hart schrijft dat hij dat als hij dement wordt vast ook weer gaat doen, niet meer wetend dat hij het geloof vaarwel heeft gezegd.
Groet, schrvrdzs
Bedankt voor de tip over de Botermansboeken, 'k ga er achteraan.
VerwijderenPassend bij "spelen doe je maar thuis": het restylen en upgraden van de huiskamer voor dementerenden behelsde o.a ook het verwijderen van een eikenhouten kast met vazen, trommeltjes,theekopjes, penduleklok enz. De mensen werden geacht blij te zijn met een glazen vitrinekast met derde wereldkunst. Je snapt het effect: ontheemding en verdriet. Ze dachten dagenlang verhuisd te zijn naar de wachtkamer of kantine. Weinig inlevingsvermogen van de bobo's.
Ha AvA,
VerwijderenEr is nog veel meer dan Botermans, ze kunnen je als het goed is op de bibliotheek daarover informeren. Over de school van vroeger, de winters, het koningshuis, enzovoort. Er zijn ook dvd's die speciaal voor dementerenden gemaakt zijn. Die zou je denk ook via de bibliotheek moeten kunnen lenen.
Een treurig verhaal, van die huiskamer. En ook erg dom. Wie dat bedacht heeft hoort daar niet te werken. Maar misschien overdrijf ik nu.
Groet, schrvrdzs