Maarten 't Hart vertelt ergens over een excursie waarop hij eerstejaars biologiestudenten plantennamen moet bijbrengen. Protest alom: waarom moeten we die namen leren, het is toch wel genoeg als we de plant zien staan? Waarop 't Hart antwoordt: als je de naam weet merk je een plant veel eerder op. Ik heb hier vaak aan moeten denken en weet dat het waar is. Ik ken niet veel planten bij naam, maar heb ontdekt dat ik planten die ik wél bij naam ken opmerk in de berm, als ik aan het wandelen ben. Zo zag ik een keer in de Franse Alpen een Zeeuwse knoop en dacht nog: dat kan niet, maar bij raadpleging achteraf van een Alpenfloraboekje bleek het hem wel degelijk te zijn.
En ik weet nu ook dat het je zelfs kan helpen je weg te vinden. Ik bezoek elke twee weken iemand in grote stad M. (om het even Reviaans te zeggen) en ga daar dan ook boodschappen doen bij Albert Heijn. De route daarheen is niet bepaald voetgangervriendelijk, je moet een brug over waar je maar aan een kant mag lopen en je wordt geacht ondergronds een kruising te passeren. De tunneltjes waar je dan in terechtkomt gaan verschillende kanten op en daar komt het dus op richtingsgevoel aan. Op de heenweg is het niet zo moeilijk, dan komt eerst de brug en dan het tunneltje, maar op de terugweg gokte ik al een paar keer fout en kwam aan de verkeerde kant boven de grond, de kant waar voetgangers niet gewenst zijn.
En toen schreef iemand op twitter dat je gaat glimlachen van rudbeckia's. En zette er een foto bij. Ik kende de naam niet, want ik heb een schaduwtuintje en ken daarom vooral schaduwplanten en de rudbeckia houdt van zon. De plant zelf kwam me ook niet bekend voor. Maar de volgende keer dat ik in M. was zag ik daar in verschillende voortuinen ineens rudbeckia's en dacht aan dat bericht op twitter en aan Maarten 't Hart. En toen ik naar AH ging bleek bij de ingang van het tunneltje een perk gemeentebloemen te zijn die me nooit eerder waren opgevallen maar waarbij ik nu meteen dacht: hé, rudbeckia's! Op de terugweg, onder de grond, zag ik in de verte het vrolijke geel van de bloemen al en liep meteen (wellicht zelfs glimlachend) de goeie kant op.
Inmiddels zijn ze allang uitgebloeid en bruin geworden en vallen ze niet meer op. Toch heb ik me geen enkele keer meer vergist in de richting.
En wat wil ik hier nou mee zeggen? Dat weet ik zelf ook niet precies, maar het gevoel dat ik erbij heb is dat het belangrijk is om dingen te kunnen benoemen. Dat dat houvast geeft. En je de weg wijst, soms.
Foto hier gevonden.
Als je een plantennaam kent dan is het ineens geen onkruid meer maar een plant, alsof je aan iemand voorgesteld bent.
BeantwoordenVerwijderenHa Lidia,
VerwijderenToch vind ik zevenblad nog onkruid hoor ;-) Maar ik begrijp wat je bedoelt.
Groet, schrvrdzs
Dag schrijver,
BeantwoordenVerwijderenMet latijnse namen van bloemen, paddenstoelen, vogels, bomen heb ik grote moeite. Ik snap het nut ervan en maak er ook wel eens gebruik van wantals je in een ander land zegt dat je tientallen oranje espenboleet zag weten zelfs paddenstoelenliefhebbers niet waar je het over hebt, maar de Boletus Aurantiacus hebben ze zo gevonden. De Nederlandse naam is vaak zo mooi en toepasselijk dat je de plant beter onthoudt, althans bij mij werkt het zo. Zonnehoed, daar wordt je toch nog vrolijker van dan van Rudbeckia?
Ha AvA,
VerwijderenIk ken niet veel plantennamen, dus het zou misschien nog wel lukken in het Latijn, maar ik gebruik voor de meeste hun Nederlandse naam hoor, zodat ik in de Franse Alpen dacht: dat lijkt wel een Zeeuwse knoop en niet: dat lijkt wel een astrantia. Ik zou dan ook meteen niet geweten hebben of het een astrantia major of een minor was. Maar voor opzoeken in het Alpenplantenboekje was het wel weer handig dat ik de naam astrantia ook kende.
De rudbeckia noem ik nu zo omdat hij zo aan me is 'voorgesteld', in dat twitterbericht. Zonnehoed is mooi, maar dat blijft voor mij nu toch zijn tweede naam. Er is trouwens nogal wat geschreven over het verschil tussen rudbeckia en echinacea, ik heb er niet uit kunnen opmaken of het nou twee namen voor dezelfde plant zijn of dat echinacea iets anders is dan rudbeckia. En wie heeft dan recht op de naam zonnehoed?
En wat doe je met de primula? Noem je die sleutelbloem? Ik niet. En de kirengeshoma palmata noem ik ook bij z'n Latijnse naam, omdat ik het wel goed van mezelf vind dat ik die kan onthouden. Maar ik had vroeger een collega die hedera zei in plaats van klimop en dat vond ik dan weer raar ;-)
Groet, schrvrdzs