WELKOM OP MIJN WEBLOG

Dit blog is in de loop der jaren veranderd. Ooit ging het vooral over de bibliotheek, nu gaat het meer over lezen en taal. (Wie denkt: de bibliotheek gaat toch óók over lezen en taal, ziet dat anders dan ik.) Ooit werd het elke dag bijgehouden, nu minder regelmatig. Wat hetzelfde gebleven is: opmerkingen zijn van harte welkom.

zaterdag 28 februari 2009

Taal telt weer














Foto: AP, hier gevonden.

Op woensdag werk ik niet en zit ik daarom (meestal) ook niet in de trein en lees ik ook De Pers niet. Daarom was ik deze week bijna een aardig artikel misgelopen, ware het niet dat Astrid er over schreef en ik het alsnog las. Het deed me genoegen in dat artikel te lezen dat de laatste tijd veel hoogopgeleide werknemers zich aanmelden bij een taleninstituut om daar hun Nederlands te verbeteren en dat er zelfs bedrijven zijn die dit van hun werknemers verlangen. De kredietcrisis draagt hier ook aan bij, want hoe groter de concurrentie, hoe belangrijker het is om je gunstig te onderscheiden. Dat begint natuurlijk al bij de sollicitatiebrief.

In het artikel worden o.a. sms en e-mail als oorzaken van slecht taalgebruik genoemd, maar daar geloof ik niet zo in. Ik merk zelf ook wel dat ik in een e-mail en zeker in een sms of chatbericht regelmatig fouten typ en dat ik die voor het gemak soms maar laat staan, maar dat wil nog niet zeggen dat ik niet wéét dat het fouten zijn. Misschien is het zo dat je, als je te vaak iets fout ziet staan gaat denken dat het goed is, en dat we elkaar dus het verkeerde voorbeeld geven. Maar ik denk eigenlijk dat het gewoon door het onderwijs komt, waar de spelling en grammatica van het Nederlands niet meer zoveel aandacht krijgen als blijkbaar nodig is voor een goed resultaat.

Vroeger kon iemand die van de lagere school kwam vrijwel altijd foutloos Nederlands schrijven. Nu geldt dat zelfs vaak niet voor wie de middelbare school heeft afgerond. Daar staat natuurlijk wel het e.e.a. tegenover. Iets als een 'spreekbeurt' (zal tegenwoordig wel 'presentatie' heten) houden was er vroeger bijvoorbeeld nog niet of nauwelijks bij en dat je dat nu wél leert zou ik zeker winst willen noemen. En zo zijn er meer dingen te noemen. Maar dat die ten koste gaan van goed schrijven vind ik dan toch weer jammer. Vooral omdat zonder fouten schrijven voor de meeste mensen helemaal niet zo moeilijk te leren is, als de juiste regels er maar even worden ingestampt. En daar zal het misschien wel aan liggen: iets erin stampen wordt als niet meer van deze tijd beschouwd.

In het stuk in De Pers staat 'Als je gaat werken is Nederlands het eerste waar je op afgerekend wordt.' Dat is een uitspraak van een directeur van een taleninstitituut, van wie je zoiets natuurlijk kunt verwachten, maar of het waar is betwijfel ik. Het lijkt mij in elk geval niet te gelden voor de bibliotheekwereld, want daar kom je ook in stukken van algemeen gerespecteerde mensen toch nog wel eens een paar taalfouten tegen.

'Voor goed schrijven moet je de tijd nemen', zegt een andere directeur. En dat is volgens mij inderdaad een deel van het probleem: men heeft (of gunt zich) vaak niet genoeg tijd om over zijn formuleringen na te denken. Als het maar overkomt, is dan de gedachte, en daar valt natuurlijk iets voor te zeggen, al overtuigt een redenering of rapport met taalfouten erin mij aanzienlijk minder snel dan eentje zonder. Maar daarin ben ik misschien een uitzondering.

Dat nu blijkbaar (als we De Pers mogen geloven) veel mensen ineens taal belangrijk vinden geeft me hoop voor de toekomst. Die hoogopgeleide werknemers die nu tijd en geld investeren om alsnog goed te leren spellen en formuleren, zullen die vaardigheden in de toekomst waarschijnlijk ook weer van anderen verlangen. Wie weet komt het dan nog allemaal goed.

9 opmerkingen:

  1. Zag ook laatst jouw discussie bij ZBDigitaal hierover met een andere reageerder. Er zijn jonge hoogopgeleiden te vinden (ik ken ze) die taalkundig goed zijn en zich rot schamen als ze een keer een foutje hebben gemaakt. Die de waarde van juist taalgebruik kunnen inschatten. Ik hoop alleen dat het geen uitzonderingen op de regel zijn!

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Ha Natalie,
    Over die discussie schaamde ik me achteraf nogal, maar toen was het te laat...
    Ik weet wel dat er hoogopgeleiden zijn die goed Nederlands schrijven; ik ken ze zelf ook (ik ken trouwens ook niet-zo-hoog opgeleiden die het kunnen) maar ik ken ook erg slimme mensen die het niet kunnen. Dat komt volgens mij door de school en ligt niet aan hun intelligentie. Volgens mij zou goed spellen een soort grondrecht moeten zijn: wie het nog niet kan krijgt extra les. Dan kun je in elk geval dáárop niet worden afgewezen, zoals nu misschien allochtonen overkomt die zelf denken dat het aan hun allochtoon zijn ligt.
    Groet, schrvrdzs

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Bij aandacht voor taal zul je me altijd aan je zijde vinden. Ook ik erger me kapot aan stukken met taal- en stijlfouten. Bij dat soort slecht geschreven stukken krijg ik kippevel en neem de tekst niet meer serieus. Van een goed geschreven tekst echter kan ik enorm genieten.
    Maar goed, er zijn ook dyslectici etc.; die neem ik natuurlijk niets kwalijk.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Briljante foto!
    Maar ik kan nauwelijks geloven dat jij een e-mail met een opgemerkte taalfout ongewijzigd verzend...
    Hopelijk komt die waardering voor schoonheid (want daar gaat het volgens mij uiteindelijk om) langzaam weer terug.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Ha Festina,
    Het is vooral de combinatie pretentieus stuk - taalfouten, die me ergert. Hoog van de toren blazen in slecht Nederlands, daar kan ik slecht tegen. Dus goed dat die managers nu op cursus gaan. Verder heb ik er wel mee leren leven, al denk ik dat het anders zou kunnen als er op school meer tijd aan besteed werd.
    Groet, schrvrdzs

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Dag Astrid,
    Het probleem is dat ik de e-mail vaak al verzonden heb als ik de fout ontdek... Anders zal ik hem in een mail vaak wel verbeteren, maar soms laat ik zinsconstructies die niet kloppen maar voldoende duidelijk zijn voor het gemak toch echt staan hoor. En in smsjes vind ik fouten verbeteren te veel werk.
    Groet, schrvrdzs

    BeantwoordenVerwijderen
  7. smsjes verbeteren teveel werk? Dat klopt inderdaad, maar dat geldt dan natuurlijk ook voor die kinderen. Ze wéten het wel, maar het is gewoon teveel werk ;-)

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Dag Astrid,
    Het is wel zo dat die kinderen veel handiger zijn in het smsen dan ik, want ik doe het maar zelden, dus even een foutje verbeteren kost hun heel wat minder tijd. Gedeeltelijk heb je ongetwijfeld gelijk, dat ze het als ze even nadenken best weten maar dat het ze gewoon niks kan schelen. Bij smsen kan ik dat ook wel begrijpen, dat is toch meer een soort praten en als je praat hoor je ook het verschil tussen de d en de t niet.
    Groet, schrvrdzs

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Ha Schrijver,
    En wat is een spatie nou helemaal?
    Groet, Anna

    BeantwoordenVerwijderen