Taal telt weer

Foto: AP, hier gevonden.

Op woensdag werk ik niet en zit ik daarom (meestal) ook niet in de trein en lees ik ook De Pers niet. Daarom was ik deze week bijna een aardig artikel misgelopen, ware het niet dat Astrid er over schreef en ik het alsnog las. Het deed me genoegen in dat artikel te lezen dat de laatste tijd veel hoogopgeleide werknemers zich aanmelden bij een taleninstituut om daar hun Nederlands te verbeteren en dat er zelfs bedrijven zijn die dit van hun werknemers verlangen. De kredietcrisis draagt hier ook aan bij, want hoe groter de concurrentie, hoe belangrijker het is om je gunstig te onderscheiden. Dat begint natuurlijk al bij de sollicitatiebrief.

In het artikel worden o.a. sms en e-mail als oorzaken van slecht taalgebruik genoemd, maar daar geloof ik niet zo in. Ik merk zelf ook wel dat ik in een e-mail en zeker in een sms of chatbericht regelmatig fouten typ en dat ik die voor het gemak soms maar laat staan, maar dat wil nog niet zeggen dat ik niet wéét dat het fouten zijn. Misschien is het zo dat je, als je te vaak iets fout ziet staan gaat denken dat het goed is, en dat we elkaar dus het verkeerde voorbeeld geven. Maar ik denk eigenlijk dat het gewoon door het onderwijs komt, waar de spelling en grammatica van het Nederlands niet meer zoveel aandacht krijgen als blijkbaar nodig is voor een goed resultaat.

Vroeger kon iemand die van de lagere school kwam vrijwel altijd foutloos Nederlands schrijven. Nu geldt dat zelfs vaak niet voor wie de middelbare school heeft afgerond. Daar staat natuurlijk wel het e.e.a. tegenover. Iets als een 'spreekbeurt' (zal tegenwoordig wel 'presentatie' heten) houden was er vroeger bijvoorbeeld nog niet of nauwelijks bij en dat je dat nu wél leert zou ik zeker winst willen noemen. En zo zijn er meer dingen te noemen. Maar dat die ten koste gaan van goed schrijven vind ik dan toch weer jammer. Vooral omdat zonder fouten schrijven voor de meeste mensen helemaal niet zo moeilijk te leren is, als de juiste regels er maar even worden ingestampt. En daar zal het misschien wel aan liggen: iets erin stampen wordt als niet meer van deze tijd beschouwd.

In het stuk in De Pers staat 'Als je gaat werken is Nederlands het eerste waar je op afgerekend wordt.' Dat is een uitspraak van een directeur van een taleninstitituut, van wie je zoiets natuurlijk kunt verwachten, maar of het waar is betwijfel ik. Het lijkt mij in elk geval niet te gelden voor de bibliotheekwereld, want daar kom je ook in stukken van algemeen gerespecteerde mensen toch nog wel eens een paar taalfouten tegen.

'Voor goed schrijven moet je de tijd nemen', zegt een andere directeur. En dat is volgens mij inderdaad een deel van het probleem: men heeft (of gunt zich) vaak niet genoeg tijd om over zijn formuleringen na te denken. Als het maar overkomt, is dan de gedachte, en daar valt natuurlijk iets voor te zeggen, al overtuigt een redenering of rapport met taalfouten erin mij aanzienlijk minder snel dan eentje zonder. Maar daarin ben ik misschien een uitzondering.

Dat nu blijkbaar (als we De Pers mogen geloven) veel mensen ineens taal belangrijk vinden geeft me hoop voor de toekomst. Die hoogopgeleide werknemers die nu tijd en geld investeren om alsnog goed te leren spellen en formuleren, zullen die vaardigheden in de toekomst waarschijnlijk ook weer van anderen verlangen. Wie weet komt het dan nog allemaal goed.