Geld speelt een rol

Prinses Laurentien wees er in haar toespraak tijdens de Bibliotheektweedaagse op dat lezen ook een economische kant heeft. (Zie hier een digitaal krantenknipsel uit de PZC, met dank aan Tenaanval.) Ik neem aan dat ze daarmee bedoelt dat kinderen die goed kunnen lezen het beter zullen doen op school en later een betere baan kunnen krijgen, waarbij 'beter' wel zal staan voor 'beter betaald'. En dan kunnen ze dus meer kopen en meer belasting betalen. En dat is goed voor de economie. Of misschien zal hun kans op werkloosheid kleiner zijn. Het lijkt mij nog maar afwachten hoe het uitpakt, want zijn er voor al die lezende hoger-opgeleiden voldoende banen of zal de werkloosheid dan gewoon verschuiven? En over de wenselijkheid van economische groei denkt ook niet iedereen hetzelfde.

Maar dat er eens een relatie gelegd wordt tussen leesbevordering en economie, dat bevalt me nu ik er wat langer over heb nagedacht steeds beter, zolang het maar niet het enige argument gaat worden. Het is, zoals ik al ergens las, een geschikt argument om te gebruiken in de discussie met wethouders die de bibliotheek subsidie moeten toekennen. Het inzicht dat geld besteden aan leesbevordering een economische investering zou kunnen zijn, kan misschien de huidige trend tot steeds verdergaande bezuinigingen op bibliotheekwerk stoppen of omkeren, wie weet.

Wat ik zelf, toen ik nog collecties voor zorginstellingen maakte en merkte dat steeds minder instellingen daar geld aan konden of wilden besteden, wel eens gedacht heb, kwam door deze economische benadering weer bij me boven. Ik heb er nu niks meer mee te maken, maar ik wil het toch nog maar eens opschrijven, al zal ik dat ongetwijfeld eerder hebben gedaan.

Het zou me niet verbazen als het geld dat in zorginstellingen besteed wordt aan een bewonersbibliotheekje, dat bijvoorbeeld kan bestaan uit een wisselcollectie van de plaatselijke bibliotheek of van de bibliotheekcentrale, zichzelf terugbetaalt of misschien zelfs 'winst' oplevert. Ik heb het idee dat iemand die verdiept is in een boek minder snel 'zuster!' zal roepen dan iemand die maar wat voor zich uit zit te staren. Een mooi boek maakt je wat minder eenzaam, wat minder afhankelijk, wat minder treurig. Je reist in je stoel, je praat in gedachten met iemand, je herinnert je iets uit je eigen leven, je vergeet even waar je bent. En zo heb je wat minder behoefte aan aandacht van de verzorgenden. Misschien kun je je bezoekers iets vertellen over wat je gelezen hebt waardoor die het gezelliger bij je vinden en besluiten wat langer te blijven en nu ze er toch zijn meteen maar even je bed op te maken. Of je te helpen met uitkleden.

Misschien is het onzin, wat ik bedenk. Maar ik zou het zo leuk vinden als er eens onderzoek naar werd gedaan. Meet de 'zorgvraag' in een instelling, vestig er vervolgens een bibliotheekje en meet na een half jaar de zorgvraag nog eens. Zoiets. Dat moet toch te doen zijn, er wordt al zoveel gemeten in de zorg.

Natuurlijk zou het ook heel mooi zijn als onderzoek werd gedaan naar het 'welbevinden' van de bewoners. Stijgt dat misschien door een bibliotheekje? En zo ja, is dat dan een reden om er geld voor uit te trekken? Dat zou ik wel een wat menselijker benadering vinden, maar dat maakt het niet minder interessant om de economische kant te onderzoeken.

Ik had overigens vroeger een collega die toen ik dit een keer opperde zei: als de mensen het beter naar hun zin hebben leven ze langer, dus dat kost alleen maar geld. Maar dat lijkt me gelukkig niet zo makkelijk te bewijzen.

Foto hier gevonden.