Wat ik las 55

Over Bonita Avenue schreef ik 'Ik begon te verlangen naar een kort zinnetje zonder beelden, zonder verrassend gekozen bijvoeglijke naamwoorden, gewoon een eenvoudig zinnetje waar niks aan te ontdekken was, een rústig zinnetje.' Deze wens werd pas vervuld in het volgende boek dat ik las.

Morgen zijn we in Pamplona van Jan van Mersbergen is een boek vol rustige zinnen, wat overigens niet wil zeggen dat aan die zinnen niks te ontdekken valt. Het boek beviel me een stuk beter dan dat van Buwalda. Geen taal die me overspoelde, maar niettemin taal die me meesleepte, zoals ik merkte toen ik het boek las in de trein naar Zeeland en niet eens naar buiten keek, wat ik toch meestal af en toe doe.

Van Mersbergen is zuinig met woorden en informatie. Hij laat het voor een deel aan de lezer over te bedenken wat er aan de hand is. Of wat er aan de hand zou kunnen zijn. Het blijft lang allemaal een beetje duister en als je het boek uit hebt weet je nog steeds niet alles. Als je dan het begin voor de tweede keer leest, zoals ik deed, krijg je er wel meer greep op dan de eerste keer, maar er blijven nog steeds dingen over die je maar moet aanvoelen of die je gewoon niet te weten zult komen.

Dat komt omdat je in het boek niet alles in detail krijgt voorgeschoteld. Je leest veel gesprekken en gedachten. Die gesprekken bestaan uit korte zinnen en uit stiltes. Die gedachten zitten in het hoofd van een ander en je moet er al lezend maar een context en een verklaring bij zien te bedenken. De schrijver helpt je daar wel bij, maar niet al te veel. Zoek het maar uit, ontdek het maar voor zover het je lukt, accepteer maar dat je niet alles zult weten, de medemens is nou eenmaal niet eenvoudig te begrijpen, hij snapt zichzelf tenslotte ook lang niet altijd. Niks aan te doen. Zo is het leven.

Bokser Danny staat te liften in de regen en wordt opgepikt door Robert. Robert vertelt dat hij vaker lifters meeneemt en dat ze hem altijd over hun leven vertellen. Hij probeert Danny daar ook toe te verleiden, maar die is karig met zijn mededelingen. Waarom staat hij zonder jas, zonder bagage en zonder geld in de regen te liften? We komen er langzaamaan achter. Hij denkt aan een vrouw, Ragna. Heeft ze hem in de steek gelaten? Er is gevochten, maar met wie?

Robert vertelt dat hij op weg is naar de stierenrennen in Pamplona, voor de 12e keer. Hij heeft een vrouw en twee kinderen en een foto van hen op het dashboard. Hij doet mee aan de stierenrennen omdat zijn hoofd daar leeg van raakt. Danny besluit mee te gaan naar Pamplona. Robert geeft hem een handdoek en een droog t-shirt en betaalt eten voor hem. Er ontstaat een soort verstandhouding. Als Robert blijft doorvragen laat Danny uiteindelijk los dat hij is weggegaan vanwege een vrouw. En dat ze een ander heeft.

Als ze in Pamplona zijn en de stieren aan komen denderen rent Danny niet weg. Iemand gooit hem tegen de grond, dat is zijn redding. Het was Robert die dat deed en die wordt zelf door een stier geraakt een heeft een gebroken been. Hij wordt naar het ziekenhuis gebracht, zijn been gaat in het gips en Danny rijdt hem terug naar huis.

Dit verhaal wordt afgewisseld met terugblikken waarin je langzaam meer te weten komt over wat er tussen Danny en Ragna is voorgevallen. Aan het eind van het boek zijn er nog vragen over. Hield Danny van Ragna? En zij van hem? Hoe zal het verder met hen gaan? Waarom liep Danny niet weg toen de stieren kwamen? Je vraagt je ook af hoe het Robert zal vergaan. Gaat die volgend jaar weer naar Pamplona of zal zijn vrouw hem daarvan weten te weerhouden? En hoe krijgt hij nu zijn hoofd leeg?

De lezer kreeg een kortstondig kijkje in het leven van twee mannen. En leerde wat over de bokswereld en het stierenrennen. En besefte weer eens dat de liefde en het leven vaak niet eenvoudig zijn. Dat is geen nieuws maar soms wordt het verrassend verteld.

Jan van Mersbergen heeft een website waarop hij dagelijks een stukje plaatst, een soort column over zijn leven. Mooie stukjes zijn dat vaak.