Gemiste kans

Bij Albert Heijn hoorde ik gisteren drie jongens van een jaar of 20. De eerste zei: Dat zal ik nog even nachecken. De tweede: Nachecken is een tautologie of een pleonasme of weet ik veel. De derde, met veel overtuigingskracht: Pleo! Waarop de eerste zich verdedigde met: Nederlands is mijn tweede taal.

Ik heb al sinds de middelbare school moeite met het verschil tussen pleonasme en tautologie. Ik probeerde er bij AH snel over na te denken maar ik kwam er natuurlijk niet uit. Ik wist nog dat ik een keer gedacht had: nu kan ik het eindelijk onthouden, want nu heb ik een ezelsbrug. Maar die ezelsbrug bleek ik ook weer vergeten te zijn, dus dat hielp niet.

Thuisgekomen vertelde ik het aan een huisgenoot. Die zei onmiddellijk: Het was een contaminatie. Daar had ik nog helemaal niet aan gedacht. Later vertelde ik het aan een andere huisgenoot. Die zei ook meteen: Het was een contaminatie. Niet goed voor je zelfbeeld, zulke huisgenoten.

Ik vroeg: Maar hoe zit het ook alweer met pleonasme en tautologie? En kreeg als antwoord: Je weet toch nog wel: 'Laten we van fair trade een pleonasme maken'? O ja, dát was mijn ezelsbrug... Ongeveer een jaar geleden hingen er posters op het station met deze tekst en toen dacht ik: wie begrijpt dit? En dacht óók dat het me houvast zou geven om voortaan meteen te weten wat een pleonasme is. En daarvan afgeleid dan hopelijk ook wat een tautologie is.

Maar ik vrees nu dat het me niet gaat lukken. Ik zal er vast mijn hele leven mee blijven tobben. En zo heel erg is dat nou ook weer niet. Want wanneer heb je zoiets eigenlijk nodig? Maar wat ik toch wel jammer vind is dat ik bij AH niet meteen met overtuigende stem heb kunnen zeggen: Het is een contaminatie! Dat had me echt leuk geleken, vooral omdat die ene gast zo autoritair Pleo! zei.

Foto hier gevonden.