Genre-etiketten gevonden via Google-afbeeldingen
Ik heb begrepen dat bibliotheken zich in hun aanschafbeleid meer dan vroeger laten leiden door wat de klanten vragen. Dat lijkt mij tot op zekere hoogte logisch en een goede zaak. Over de vraag hoever je daarin moet gaan wil ik het hier niet hebben, omdat ik daarvoor te weinig weet van wat de bibliotheek als haar taak ziet.
Met een andere vraag loop ik al een paar jaar rond en ik heb hem wel eens hier en daar gesteld, maar er nog steeds geen antwoord op gekregen. Ik schrijf hem nu maar eens op, niet in de verwachting dat ik nu opeens wél antwoord zal krijgen (daarvoor zou ik hem beter elders kunnen stellen, b.v. op Bibliotheek 2.0, maar daar ben ik -nog- geen lid van), maar je weet maar nooit.
Het gaat hierom. Om te weten hoeveel detectives je moet aanschaffen voor je collectie kijk je naar de uitleencijfers van detectives. Als de laatste jaren gemiddeld 15% van de uitgeleende boeken detectives waren, lijkt het logisch er voortaan bij de aanschaf naar te streven dat ook ongeveer 15% van de aangeschafte boeken detectives zijn.
Maar stel nu dat de leners eigenlijk veel meer detectives hadden willen lenen, maar omdat ze die niet vonden in plaats daarvan met thrillers naar huis gingen. Dan worden er op grond daarvan thrillers aangeschaft, terwijl het eigenlijk detectives hadden moeten zijn. Dit versterkt het probleem. Wat volgens mij dus zou moeten gebeuren is niet het tellen van wat men leent, maar vragen naar wat men had wíllen lenen.
Wat ik mij afvraag is: 1. maak ik misschien een denkfout? en 2. wordt dat vragen naar wat men 'eigenlijk' had willen lenen ergens toegepast?
Schrijverdezes,
BeantwoordenVerwijderenAan mij is die vraag nooit gesteld, terwijl ik denk het antwoord te weten.
In de bus hebben wij een kleine collectie GLB. Het merendeel van onze leners wil graag streekromans, bij gebrek aan voldoende verse strkrmns nemen onze veellezers dan maar een genre dat ze niet ligt mee. Bij terugkomst zijn deze titels wel uitgeleend maar niet of nauwelijks gelezen. Als baliemedewerker pik je deze informatie op en probeer je de collectie aan te passen. Helaas worden wij niet meer betrokken bij het aanschafbeleid en moeten wij ons neerleggen bij wat er van hogerhand af wordt ingekocht en verdeeld. Het probleem voor onze leners is, dat er niet veel nieuwe strkrmns uitkomen. En ook al doen wij nog zo ons best om ze aan een 'goed' boek te helpen, zij geven dan toch de voorkeur om een reeds gelezen titel te herlezen. Soms maak ik dan de misplaatste grap dat het niet erg is om vergeetachtig te zijn.
Laterrrrr .... Trash
Ha Trash,
BeantwoordenVerwijderenDank voor je interessante reactie. Ik herken het gevoel dat het jammer is om niet meer bij de aanschaf betrokken te zijn, al is het in mijn geval zo dat ik er nooit bij betrokken ben geweest. Ik ben er van overtuigd dat de mensen die de boeken uitlenen het beste weten wat de leners willen, vooral als het om een specifieke groep gaat, wat voor de bibliobus denk ik geldt, evenals voor de bewoners van zorginstellingen, waar ik voor werk.
Dat er niet veel nieuwe streekromans uitkomen in GLB is denk ik niet echt het probleem, want volgens mij verschijnen die wel degelijk. Als mensen 2 GLB-streekromans per week lezen, dus 100 per jaar, dan kunnen ze volgens mij jaren vooruit. (Of noem je dat nog geen veellezers?) Op onze afdeling kunnen wij in de meeste gevallen garanderen dat men pas na 4 jaar een boek terug ziet en dat gaat dan b.v. zelfs wel om 300 titels per jaar. Ik moet daar wel bij zeggen dat we gemiddeld 20 jaar met onze boeken doen, waardoor de variatie groot blijft.
Groet van schrvrdzs
In de zb leggen we de uitleencijfers ook altijd naast die van IBL. Van IBL houden we ook altijd bij wat er het meest wordt aangevraagd, die kopen we dan meestal ook.
BeantwoordenVerwijderenMaar dankzij onze grootte kopen we sowieso heel veel van het aanbod in. In kleinere bibliotheken is dat onmogelijk..en vragen ze weer meer aan via IBL.
Maar hoeveel moet je van iets kopen om aan de vraag te voldoen? Wij steggelen al jaren over boekjes met vragen van het theorie-examen. Ieder jaar hebben we er meer in huis en nog zijn ze altijd uitgeleend. Nu hebben we er al een stuk of 20 per druk, wat ook weer drukt op het totaalbudget van een rubriek.
Lastige materie hoor :-)
Ha Edwin,
BeantwoordenVerwijderenDat was ook weer leerzaam, dankjewel! Dat het lastige materie is geloof ik meteen. Aan IBL zou ik niet zo snel gedacht hebben, maar het dekt natuurlijk niet de 'stille vraag' van mensen die de moeite niet nemen een boek aan te vragen en dan maar wat anders lenen.
Wat betreft die boekjes voor het rijexamen, mijn eerste indruk daarbij is: belachelijk! Als je wel geld genoeg hebt om rijles te nemen, dan koop je zo'n boekje ook maar. Daar is de bibliotheek niet voor. Of bedoel je niet het auto-rijexamen? En misschien is mijn reactie onoverdacht? Ik sluit ook niet uit dat hij wordt ingegeven door mijn, laten we maar zeggen, kritische houding t.a.v. de auto...
Groet van schrvrdzs
Hoi Schrijver,
BeantwoordenVerwijderenBij het opstellen van een collectieprofiel probeer je wel altijd in te schatten wat leners hadden willen lenen. Precies weet je het vast nooit, maar we hebben wel een aantal trucs.
De eerste is het uitleengemiddelde. In de meeste bibliotheken mag je een geleend boek 3 weken houden. Als een boek 17 keer uitgeleend is in een jaar (of alle boeken van een schrijver, of alle dvd's voor kinderen of alle games in een specifiek genre) kun je er van uitgaan dat het niet of nauwelijks in de kast gestaan heeft, en mensen dus misschien steeds misgegrepen hebben. Meestal gaan we er dan ook vanuit dat elk collectieonderdeel een uitleengemiddelde van maximaal 10 mag hebben. Zit je in een specifiek deel van de collectie hoger, dan moet dat in elk geval uitgebreid worden.
een andere manier die iets kan zeggen over wat mensen zouden willen lenen is benchmarken. Dat komt er op neer dat je kijkt naar de collecties van vergelijkbare bibliotheken. Als een bibliotheek die ongeveer even groot is als de jouwe veel meer materiaal van een bepaaalde soort uitleent, en ook een grotere collectie heeft, zou het best zo kunnen zijn dat jij er gewoon te weinig hebt staan. Bij het maken van een collectieprofiel ga je dan niet uit van het aantal uitleningen van jouw eigen bibliotheek, maar van het aantal dat het had kunnen zijn.
Een derde manier die bibliotheken steeds meer zullen gaan gebruiken is marktonderzoek. Het afgelopen jaar is er in veel openbare bibliotheken een MOSAIC-onderzoek gedaan, om te bepalen wat voor soort mensen er in het werkgebied van elke bibliotheek wonen, en hoeveel er daarvan "per soort" ook echt als lid zijn ingeschreven. Als je per soort mensen weet wat ze graag zouden willen lenen (door meer marktonderzoek bijvoorbeeld) kan je je aanschaf zelfs afstemmen op de groep mensen die nog geen lid zijn, maar waarvan je dat wel graag zou willen.
Ha Informatiegebruiker,
BeantwoordenVerwijderenNaast gebruiker ben je ook een prima leverancier, ik bedoel natuurlijk van informatie! Hartelijk dank voor deze zeer informatieve uiteenzetting. Het wordt mij steeds duidelijker hoe e.e.a. in zijn werk gaat. Er komt zo te zien de nodige wiskunde & statistiek aan te pas, wat voor een verklaard bèta als jij wel aantrekkelijk moet zijn.
Het marktonderzoek lijkt me een nuttige toevoeging, omdat je met al de andere 'trucs' toch vooral meet hoe men omgaat met wat er is, en niet wat er misschien zou moeten komen.
Dat aantrekken van nieuwe leners heeft iets van een kip & ei-kwestie: koop je eerst de boeken (of andere materialen) en probeer je dan de leners te werven of gaat het andersom?
Je maakt me wel nieuwsgierig naar de mensensoorten die de bibliotheek onderscheidt.
Al met al blijkt maar weer dat je al bloggend nog heel wat kunt opsteken!
Groet van schrvrdzs